top of page

2. İbadet

   

  İbadet kelimesinin

sözlük anlamı saygı

göstermek, tapmak,

kulluk etmektir.

 

Terim olarak ise

kişinin Allah'a olan

teslimiyetini ve

bağlılığını göstermek için yaptığı fiillere ibadet denir.

     

  İbadet, insanın yaratılış gayesidir ve yaratıcısına karşı başta gelen görevidir. Bu sebeple de insan için gönderilen Kur’an-ı Kerim’de yer alan temel konulardan biri ibadettir. Kur’an-ı Kerim’de, insanın yaratıcısını tanıyıp ona ibadet yani kulluk etmek için yaratıldığı belirtilir. Bu konuyla ilgi olarak Rabb’imiz (c.c.) şöyle buyurur: “Ben
cinleri ve insanları, ancak bana kulluk etsinler diye yarattım.” Yüce Allah (c.c.), kutsal kitabımızın birçok ayetinde ibadetlerimizi yerine getirmemizi emreder. Emrine uyup ibadetlerini yerine getiren insanların dünyada da ahirette de mutluluğa, huzura ve kurtuluşa ereceğini belirtir.

   

   Allah’a (c.c.) ibadet etmemiz gerektiğini belirten Kur’an-ı Kerim, ibadetler hakkında da bilgiler verir. Namaz kılmanın, oruç tutmanın, hacca gitmenin, zekât vermenin Allah’ın (c.c.) emri olduğunu açıklar. Umre yapmak, sadaka vermek, kurban kesmek, dua etmek gibi ibadetleri teşvik eder. Yüce kitabımız, ibadetlerin nasıl yapılacağına
ilişkin de genel hatlarıyla bilgiler verir. Kur’an’da yer alan bir ayette, “Namazlara ve orta namaza (ikindi namazına) devam edin, Allah’a saygı ve bağlılık içinde namaz kılın.” “Namazı kılın, zekâtıverin, önceden kendiniz için yaptığınız her iyiliği Allah’ın katında bulacaksınız. Şüphesiz Allah, yapmakta olduklarınızı noksansız görür.” ayetinde de hem namaz hem de zekât emredilir. Başka bir ayette de orucun farz olduğu şöyle belirtilir: “Ey iman edenler! Allah’a karşı gelmekten sakınmanız için oruç, sizden öncekilere farz kılındığı gibi size de farz kılındı.”“…Yolculuğuna gücü yetenlerin haccetmesi, Allah’ın insanlar üzerinde bir hakkıdır…” ayetiyle de gücü yetenlere hac ibadeti emredilmektedir. Başka bir ayette de “Haccı ve umreyi Allah için tam yapın…”  buyrulmaktadır. Bir ayette ise “O hâlde Rabb’in için namaz kıl, kurban kes.” buyrularak namazla birlikte kurban ibadeti de emredilmektedir.

    Kur’an’da belirtildiğine göre ibadet sadece Allah’a (c.c.) yapılır. Allah’tan başkasına ibadet edilmez. Çünkü ibadet edilmeye layık tek varlık Cenab-ı Allah’tır (c.c.). Biz bu durumu her gün okuduğumuz Fâtiha suresinde, “(Rabb’imiz!) Yalnız sana ibadet ederiz ve sadece senden yardım dileriz.” ayetiyle ifade ederiz. Gösteriş,
çıkar vb. amaçlarla ibadet edilmez. İbadetlerde tek amaç, Allah’ın (c.c.) rızasını kazanmak olmalıdır. Bu husus bir ayette, “De ki: Şüphesiz benim namazım, kurbanım, hayatım ve ölümüm, hepsi âlemlerin Rabb’i Allah içindir.” buyrularak belirtilir.

 

   Kur’an’da açıklandığına göre ibadet, hayatın belli dönemlerinde değil, her zaman yerine getirilmesi gereken bir görevdir. Bir ayette bu husus şöyle açıklanır: “Ve yakîn (ölüm) sana gelinceye kadar Rabb’ine ibadet et.”

    Genel olarak ise ibadet, kişinin Allah'ın rızasını gözeterek yaptığı her şeydir. Örneğin ağaç dikmek, hasta ziyaretine gitmek, anne babaya iyilik etmek, yetimleri gözetip kollamak, ilim öğrenmek, komşuyla iyi geçinmek, sıla-i rahim (akraba ziyareti) de bulunmak, eziyet veren şeyleri yoldan kaldırmak , selam verip almak,cihad etmek vb. 

  

     Bu konuyla alakalı olarak Nisa suresi 36. ayette Allah'u teala şöyle buyurmuştur. "Allah'a ibadet edin ve O'na hiçbir şeyi ortak

koşmayın. Anne ve babaya, akrabaya, yetimlere, yoksullara, yakın komşuya, uzak komşuya, yakın arkadaşa, yolcuya, sorumluluğunuz altında bulunanlara iyi davranın. Allah kendini beğenen ve daima böbürlenenleri sevmez."

bottom of page